ИТАЛИЙН УЛС ТӨР СУДЛААЧ ГАЭТАНО МОСКА

Гаэтано Моска
Жинхэнэ алдар:	Gaetano Mosca
Мэндэлсэн он:	1858 оны дөрөвдүгээр сарын 1
Мэндэлсэн газар:	Итали улс, Палермо хот
Бие барсан он:	1941 оны арваннэгдүгээр сарын 8 (83 насандаа)
Бие барсан газар:	Итали улс, Ром хот
Харьяалал:	·         Италийн вант улс
Үйл ажиллагааны төрөл:	Хуульч, улс төрийн бодлоготон, сэтгүүлч, гүн ухаантан, зохиолч, социологич нэгэн

Гаэтано Моска  (Итали хэлнээ: Gaetano Mosca; 1858 оны дөрөвдүгээр сарын 1, Италийн Палермо хот — 1941 оны арваннэгдүгээр сарын 8, Италийн нийслэл Ром хот) — болбоос Италийн хуульч, социологич нэгэн. Парэтогийн зэрэгцээгээр элитийн онолыг хөгжүүлэгч, үндэслэгчдийн нэг гэж зүй ёсоор үздэг.

Аливаа нийгэм засаглагч цөөнх  — «улс төрийн анги» (элит), түүнд захирагдах олонх гэсэн хоёр хэсгээс тогтдог тухай сургасан. Засаглагч анги улс төрийн эрх мэдлийг монопольчлон авахын зэрэгцээ түүний нэхлэй эрх ямба, эд хөрөнгийг эзэгнэж улс төрийн бүх үүргийг хэрэгжүүлдэг байна. Харин хүн амын олонх нь түүний хүсэл сонирхлыг хэрэгжүүлж, материаллаг хангалуун байдлыг нь хангаж өгдөг байна. Засаглагч анги удирдуулагч олонхийн хувьд оюун ухаан, эд материалын хувьд илтэд давуу байдаг. Нийгмийн хөгжлийн дараах хоёр үндсэн хандлага хүн төрөлхтний түүхийн туршид бий болж байсан. Эхнийх нь угсаа залгамжлах замаар эрх ямба гэр бүлдээ хадгалах гэсэн нийгмийн хөгжлийн язгууртны хандлага бол хоёр дахь нь засаглагч ангийн бүрэлдэхүүнд байнгад шинэчлэл хийхийг эрмэлзсэн нийгмийн хөгжлийн ардчилсан хандлага болно.

Элит ангийн хувьд хамгийн аюултай зүйл нь – өөрийгөө гадаад орчноос тусгаарлаж, хаалттай бүлэг болгоход чиглэсэн хандлага гаргадагт оршино. Москагийн үндсэн бүтээл нь— «Улс төрийн шинжлэх ухааны элементүүд» гэх 1896 онд гарсан зохиол бөгөөд 1937 онд «Засаглагч анги» нэртэйгээр англи хэлнээ хөрвүүлэгдсэн байна.

Гаэтано Москагийн үзсэнээр засаглагч элитийн гишүүн эзэмшвэл зохих дараах үндсэн чанар байдаг аж. Үүнд:

·                     Хүмүүсийг удирдах чадвар:

·                     Зохион байгуулах чадвар:

·                     Бусад ангиасаа ёс суртахуун, оюун ухаан, эд материалын хувьд давуу байх зэрэг болно

Голлох бүтээл

·        Sulla teorica dei governi e sul governo parlamentare (1884)

·        Appunti sulla libertà di stampa (1885)

·        Questioni costituzionali (1885)

·        Le Costituzioni moderne (1887)

·        Elementi di scienza politica (1ª parte: 1896 — 2ª parte: 1923)

·        Che cosa è la mafia, (1900)

·        Appunti di diritto Costituzionale (1908)

·        Italia e Libia (1912)

·        Stato liberale e stato sindacale (1925)

·        Il problema sindacale (1925)

·        Saggi di storia delle dottrine politiche (1927)

·        Crisi e rimedi del regime parlamentare (1928)

·        Storia delle dottrine politiche (1937)

·        Partiti e sindacati nella crisi del regime parlamentare (Bari, 1949)

·        Ciò che la storia potrebbe insegnare. Scritti di scienza politica (Milano, 1958)

·        Il tramonto dello Stato liberale (a cura di A. Lombardo, Catania 1971)

·        Scritti sui sindacati (a cura di F. Perfetti, M. Ortolani, Roma 1974)

·        Discorsi parlamentari (con un saggio di A. Panebianco, Bologna 2003)

МОНГОЛЧИЛГО ХИЙСЭН: ЭТҮГЭН ИХ СУРГУУЛИЙН НИЙТИЙН ЗАХИРГАА, УДИРДЛАГЫН БАГШ, УЛС ТӨР СУДЛААЧ, УДИРДЛАГЫН АКАДЕМИЙН ДОКТОРАНТ НЯМААГИЙН ОТГОНБАЯР